8 Dấu hiệu sỏi thận bạn nên biết 

Sỏi thận thường được nhắc đến trong cuộc sống bởi nó là một trong những tình trạng bệnh lý phổ biến nhất ở hệ tiết niệu. Vậy đâu là những dấu hiệu sỏi thận mà bạn cần để ý. Đọc bài viết dưới đây để biết những thông tin cần thiết nhé.

1. Sỏi thận là gì?

Sỏi thận là sự kết tinh của muối và khoáng chất được tạo thành từ ion canxi hoặc acid uric. Sỏi được tạo ra bên trong thận và có thể di chuyển đến các bộ phận khác của hệ tiết niệu. Các viên sỏi khác nhau về kích thước. Một số sỏi có kích thước nhỏ hay đủ nhỏ để cơ thể  có thể tự đào thải ra bên ngoài. Một số khác sỏi có kích thước lớn, chiếm các vị trí bên trong thận và gây ra các vấn đề nghiêm trọng cho hệ tiết niệu.

Sỏi thận hình thành khi có một lượng lớn khoáng chất nhất định bên trong cơ thể, tích tụ trong nước tiểu. Khi cơ thể thiếu nước hay mất nước, nước tiểu bị cô đặc lại với hàm lượng các khoáng chất trong đó cao. Khi nồng độ các khoáng chất tăng trong nước tiểu, nhiều khả năng sỏi thận được hình thành.

Sỏi thận phổ biến ở nam giới. Thống kê tại Mỹ, có khoảng 11% nam giới và 6% nữ giới có khả năng mắc sỏi thận ít nhất một lần trong đời. Sỏi thận cũng phổ biến ở những bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường hay người béo phì. Sỏi thận cũng có thể do tình trạng di truyền gây ra, tình trạng này gọi là cystin niệu.

Sỏi thận nhỏ nằm trong thận thường không gây ra bất kỳ triệu chứng nào. Các triệu chứng cũng có thể không xuất hiện cho đến khi sỏi di chuyển vào ống niệu quản – ống trung gian để nước tiểu đi từ thận đến dự trữ tại bàng quang. Nếu kích thước đủ nhỏ, viên sỏi sẽ tiếp tục theo dòng nước tiểu từ bàng quang, đến niệu đạo và đi ra bên ngoài cơ thể. Sỏi có kích thước càng nhỏ, khả năng tự đi ra bên ngoài càng cao và quá trình này xảy ra càng nhanh.

Để sỏi đi ra bên ngoài một cách tự nhiên như vậy cần khoảng 31 đến 45 ngày. Nếu chưa được đào thải trong thời gian này, được chăm sóc y tế là rất cần thiết bởi sỏi có thể tăng kích thước và tăng nguy cơ tổn thương thận cùng với khả năng gây ra các biến chứng khác.

Khi sỏi còn ở kích thước nhỏ, uống nhiều nước sẽ là lời khuyên mà bác sĩ dành cho bạn để tăng quá trình đào thải chúng ra bên ngoài. Bác sĩ cũng có thể yêu cầu lấy nước tiểu của bạn để tìm kiếm sỏi và xác định nguyên nhân cơ bản.

Sỏi thận thường rất đau. Như đã nói đa số sỏi có thể không cần điều trị nhưng đôi khi bạn cần một quy trình để phá vỡ và loại bỏ những viên sỏi không có khả năng tự trôi ra ngoài.

2. Các dấu hiệu sỏi thận 

Các dấu hiệu sỏi thận thường không xuất hiện khi sỏi còn ở kích thước nhỏ, tuy nhiên khi sỏi lớn hơn có thể có các biểu hiện rõ ràng. Dưới đây là các dấu hiệu sỏi thận bạn có thể nhận thấy được, như:

2.1. Đau lưng, bụng hoặc bên sườn là dấu hiệu sỏi thận

Đau do sỏi thận là một trong những loại đau kinh điển nhất. Nhiều người mắc sỏi thận nói rằng cảm giác khi đau sỏi thận như là đau khi sinh con hay bị dao đâm vậy. Đau do sỏi thận là nguyên nhân của hơn nửa triệu ca nhập viện cấp cứu mỗi năm.

Cơn đau thường bắt đầu khi sỏi di chuyển vào niệu quản. Sỏi lớn làm tắc nghẽn nên các áp lực tích tụ lại bên trong quả thận. Áp lực tạo ra kích hoạt các sợi thần kinh truyền tín hiệu đau đến não.

Đau do sỏi thận thường khởi phát rất đột ngột. Khi sỏi di chuyển, cơn đau có thể thay đổi vị trí và cường độ của nó. Cơn đau đến rồi đi, diễn ra từng đợt. Đau có thể càng tồi tệ hơn khi niệu quản co thắt, cố gắng loại sỏi ra bên ngoài. Một đợt đau như vậy kéo dài vài phút, sau đó biến mất rồi quay trở lại.

Thông thường, cơn đau xuất hiện tại dọc bên hông và lưng, bên dưới xương sườn. Đau có thể lan ra vùng bụng hay háng khi sỏi di chuyển xuống đường tiết niệu.

Sỏi lớn có thể gây đau hơn sỏi nhỏ nhưng mức độ nghiêm trọng của tình trạng đau này không nhất thiết có liên quan đến kích thước sỏi thận. Một viên sỏi nhỏ cũng có thể gây đau khi nó di chuyển hay gây tắc nghẽn. 

2.2. Cảm giác đau và nóng rát khi đi tiểu 

Khi viên sỏi chạm đến điểm nối giữa niệu quản và bàng quang, cảm giác đau khi đi tiểu sẽ xuất hiện. Nó còn được gọi là chứng khó tiểu.

Cơn đau có thể rất rõ rệt và nóng rát. Nếu không phải sỏi thận triệu chứng này có thể là do các vấn đề viêm đường tiết niệu. Đôi lúc cũng có người vừa mắc nhiễm trùng đường tiết niệu vừa bị sỏi thận. 

2.3. Cần đi vệ sinh gấp 

Cần đi tiểu nhiều lần hơn và gấp gáp hơn bình thường là một dấu hiệu sỏi thận, cho thấy sỏi đã di chuyển vào phần dưới của đường tiết niệu. Nó tạo cảm giác cho bạn muốn đi tiểu ngay hoặc muốn đi liên tục cả ngày lẫn đêm.

Tiểu gấp cũng là một trong những triệu chứng của nhiễm trùng đường tiết niệu. 

2.4. Nước tiểu đục hoặc có mùi 

Nước tiểu của một người khỏe mạnh thường trong và không quá nồng. Nếu nước tiểu đục và có mùi hôi nặng thì đây có thể là dấu hiệu cảnh báo sỏi thận, nhiễm trùng ở thận hay một phần khác của hệ tiết niệu. 

Một nghiên cứu vào năm 2021 cho kết quả khoảng 16% những người mắc sỏi thận cấp tính có mắc kèm nhiễm trùng đường tiết niệu.

Đục là dấu hiệu của mủ trong nước tiểu hoặc mủ niệu. Mùi có thể do vi khuẩn gây nhiễm trùng tiểu hoặc đến từ nước tiểu cô đặc hơn bình thường.

Nhiễm trùng hệ tiết niệu có sỏi thận được xem là trường hợp cấp cứu nội khoa – có thể có hoặc không có sốt.

2.4. Máu xuất hiện trong nước tiểu là dấu hiệu sỏi thận

Máu trong nước tiểu là một hiện tượng đặc biệt. Đây là một trong những triệu chứng phổ biến trên các bệnh nhân có sỏi thận. Triệu chứng này còn gọi là tiểu máu.

Nước tiểu có thể có màu hồng, đỏ hoặc nâu. Đôi khi tế bào máu bên trong nước tiểu quá nhỏ để có thể nhìn thấy bằng mắt thường nếu không thông qua kính hiển vi, trường hợp này gọi là tiểu máu vi thể. Bác sĩ có thể xét nghiệm nước tiểu của bạn để xem có sự xuất hiện của máu hay không.

2.6. Tiểu với từng lượng ít

Tiểu ít có thể là dấu hiệu sỏi thận. Sỏi thận nếu quá lớn có thể bị mắc kẹt trong niệu quản làm cho chậm hoặc ngưng dòng nước tiểu từ thận xuống bàng quang và ra bên ngoài. 

Nếu bị tắc nghẽn, lượng nước tiểu bài xuất ra bên ngoài mỗi lần sẽ chỉ là một phần rất ít. Nếu dòng nước tiểu ngưng hoàn toàn cần phải được cấp cứu ngay.

2.7. Buồn nôn và nôn 

Buồn nôn và nôn là dấu hiệu sỏi thận. Người mắc sỏi thận thường có triệu chứng này. Triệu chứng xảy ra do các kết nối thần kinh chung giữa thận và hệ tiêu hóa. Sỏi thận có thể kích hoạt các dây thần kinh trong đường tiêu hóa, làm cho dạ dày có cảm giác khó chịu. Buồn nôn và nôn cũng có thể là cách mà cơ thể bạn phản ứng lại với cơn đau dữ dội.

2.8. Sốt và ớn lạnh là dấu hiệu sỏi thận

Sốt và ớn lạnh là dấu hiệu nhiễm trùng ở thận hoặc một phần khác của hệ tiết niệu. Tình trạng này có thể là biến chứng nghiêm trọng của sỏi thận hay các vấn đề nghiêm trọng khác ngoài sỏi thận. Bất kỳ cơn sốt nào kèm theo đau cũng cần được chăm sóc y tế ngay.

Sốt xảy ra khi bị nhiễm trùng thường cao, 38 ℃ trở lên. Ớn lạnh và run rẩy thường đi kèm với sốt.

3. Các yếu tố nguy cơ liên quan đến sỏi thận 

Sỏi thận có thể xảy ra ở bất kỳ đối tượng nào, tuy nhiên một số yếu tố không thể thay đổi hoặc thay đổi được có thể gia tăng nguy cơ tạo sỏi thận. Các yếu tố làm tăng nguy cơ sỏi thận bao gồm:

• Bạn là nam giới 
• Đã từng bị sỏi thận trước đây 
• Có người thân trong gia đình bị sỏi thận 
• Không uống đủ nước 
• Chế độ ăn nhiều chất đạm, muối hoặc đường 
• Thừa cân hay béo phì 
• Bị tiểu đường 
• Bị bệnh Gout
• Bị bệnh thận đa nang
• Dùng thuốc antacid hay lợi tiểu có nền canxi 
• Từng phẫu thuật cắt dạ dày hoặc phẫu thuật đường tiêu hóa khác 
• Đang trong độ tuổi sinh sản và đã từng mang thai
• Chế độ ăn nhiều thịt đỏ ( heo, bò,..) hoặc nhiều oxalat 
• Có tình trạng gây ra lượng cystine, acid uric, canxi hoặc oxalat cao trong nước tiểu

Lời kết 

Bài viết trên là những dấu hiệu sỏi thận mà bạn cần biết. Sỏi thận là một bệnh lý khá phổ biến gây ra bởi nhiều nguyên nhân. Sỏi thận gây ra các triệu chứng đau, khó tiểu,… và nhiều biến chứng khác. Các biến chứng sỏi thận ít nghiêm trọng khi được giải quyết sớm nhưng cũng có thể trở nên tệ hơn khi không được điều trị kịp thời. Do đó biết được những dấu hiệu sỏi thận sẽ giúp bạn hiểu rõ tình trạng cơ thể như thế nào để kịp thời có những biện pháp can thiệp, giữ vững sức khỏe của mình.

Nếu còn có thắc mắc gì hãy liên hệ đến số hotline 1900 7061  hoặc điền vào form bên dưới để được tư vấn miễn phí.