Đi tiểu nhiều lần là biểu hiện của bệnh lý nào?

Đi tiểu nhiều lần là tình trạng bạn có tần suất đi tiểu nhiều hơn bình thường. Nó có thể làm gián đoạn thói quen bình thường của bạn, khiến bạn phải thức giấc nhiều lần trong khi ngủ và đó cũng có thể là dấu hiệu của một tình trạng bệnh lý nào đó.

1. Thế nào là đi tiểu nhiều lần?

Là tình trạng người bệnh đi tiểu rất nhiều lần trong ngày hoặc vào ban đêm (tiểu đêm), hoặc cả hai, tuy vậy lượng nước tiểu vẫn như bình thường hoặc thậm chí còn có thể ít hơn bình thường. Kèm với tình trạng này là một cảm giác về nhu cầu cấp bách phải đi tiểu ngay (tiểu gấp). Tiểu nhiều lần rất hay bị nhầm lẫn với đa niệu, rất dễ để phân biệt hai tình trạng này thông qua lượng nước tiểu, đối với đa niệu thì lượng nước tiểu thường lớn hơn 3 L/ngày. 

Thường thì, tiểu nhiều lần là hậu quả của những bệnh lý đường tiểu dưới như viêm bàng quang, niệu đạo hoặc cả hai cùng lúc, gây ra cảm giác cần đi tiểu ngay. Dù sau khi đã đi tiểu xong, cảm giác này cũng không mất đi, vì vậy mặc dù bàng quang đã được làm trống, bệnh nhân vẫn tiếp tục gặng tiểu nhưng chỉ được một lượng ít nước tiểu. Điều này cũng giải thích vì sao lượng nước tiểu của những bệnh nhân tiểu nhiều lần là không đổi so với bình thường hoặc thậm chí là giảm.

2. Nguyên nhân gây ra tình trạng đi tiểu nhiều lần

Có rất nhiều nguyên nhân có thể dẫn đến tình trạng đi tiểu nhiều lần. Một số nguyên nhân thường gặp có thể đề cập đến dưới đây.

2.1. Uống quá nhiều nước

Nước nạp vào cơ thể bạn hàng ngày không chỉ thông qua việc bạn uống nước. Các thực phẩm cũng cung cấp nước cho cơ thể trong khoảng 20%. Bạn có thể thấy nhiều thông tin rằng nên uống nhiều nước, nhưng uống quá nhiều nước cũng chưa chắc đã là tốt, nó sẽ làm giảm hàm lượng muối trong máu và hơn hết sẽ gây ra bất tiện và khó chịu khi phải dành nhiều thời gian để đào thải lượng nước đó ra khỏi cơ thể.

2.2. Sử dụng các chất lợi tiểu

Có thể chúng ta đã quá quen với việc mỗi sáng nhâm nhi một ly cà phê, hay mỗi tối lại chúc tụng nhau trên bàn nhậu. Nhưng cà phê được biết đến là một loại thực phẩm có khả năng lợi tiểu và thải nhiều nước hơn ra khỏi cơ thể. Uống bia, rượu, trà, nước ngọt, nước tăng lực cũng khiến cho chúng ta nhanh có cảm giác muốn đi vệ sinh hơn bình thường. Về cơ bản, sử dụng một lượng hợp lý các loại thức uống trên vẫn có lợi cho cơ thể nhưng không nên sử dụng quá thường xuyên và lạm dụng chúng.

Bên cạnh rượu bia thì các thuốc điều trị một số bệnh khác cũng có chức năng lợi tiểu như thuốc điều trị cao huyết áp. Những thuốc này có chức năng giúp thận thải ra nhiều muối hơn, khiến bạn đi tiểu nhiều lần hơn. Đôi khi, việc đi tiểu quá nhiều lần có thể dẫn đến tình trạng mất kali, natri máu gây hại cho sức khỏe của bạn. Triệu chứng gặp phải khi bị mất kali, natri như chóng mặt, đau nhức, buồn nôn. Hãy thông báo cho bác sĩ điều trị để có thể thay đổi liều dùng hay đổi sang một loại thuốc khác phù hợp hơn.

2.3. Nhiễm trùng đường tiết niệu

Nhiễm trùng đường tiết niệu là nguyên nhân phổ biến nhất của việc đi tiểu thường xuyên. Vi khuẩn có thể lây lan sang thận, bàng quang hoặc các ống dẫn nước tiểu. Việc bàng quang bị nhiễm khuẩn gây tổn thương, sưng lên và không chứa được nhiều nước tiểu khiến bạn phải đi tiểu thường xuyên hơn. Bên cạnh đó, bạn có thể thấy tình trạng đi tiểu ra máu hoặc mùi khác lạ, không trong như bình thường. Một số trường hợp nhiễm khuẩn cấp tính có thể gây sốt, ớn lạnh, buồn nôn, đau bên hông hoặc vùng bụng dưới.

2.4. Đái tháo đường

Tiểu đường type 1 hay type 2 điều gây tăng lượng đường trong máu của bạn. Khi đó, thận của bạn cố gắng lọc nó ra, những không phải lúc nào cũng lọc được hết. Chính vì thế, đường còn đọng lại trong nước tiểu, chúng sẽ hút nước từ cơ thể bạn đi ra theo đường tiểu, khiến bạn đi tiểu nhiều hơn. Thường xuyên muốn đi ngoài là một trong những dấu hiệu đầu tiên và phổ biến nhất của bệnh đái tháo đường.

2.5. Sỏi thận

Khoáng chất và muối đọng lại tại thận có thể tạo thành những mảng nhỏ, lâu dần tích tụ lại thành những viên đá nhỏ trong thận của bạn. Bạn cảm thấy buồn đi tiểu nhiều lần, nhưng mỗi lần đi tiểu thì không nhiều, thậm chí có trường hợp bạn đi tiểu ra những viên sỏi li ti. Bạn cũng có thể bị buồn nôn, sốt, ớn lạnh, đau dữ dội ở bên hông, lưng, đau lan xuống háng theo từng đợt.

2.6. Viêm bàng quang kẽ

Bạn luôn cảm thấy bản thân ở trong tình trạng muốn đi tiểu, nhưng mỗi lần đi tiểu lại rất ít, phần bụng dưới có cảm giác đau, đặc biệt khi bạn đi tiểu hoặc quan hệ tình dục. Nguyên nhân gây ra có thể do mô bàng quang của bạn bị sưng lên và trở nên nhạy cảm.

2.7. Phụ nữ đang trong thai kỳ

Khi em bé lớn lên trong bụng mẹ, nhất là những tuần đầu của thai kỳ, em bé chiếm một không gian tương đối lớn, có thể đè lên các cơ quan khác của mẹ, ví dụ như bàng quang, và điều đó khiến mẹ muốn đi tiểu thường xuyên hơn. Ngay cả trước khi em bé lớn lên, việc xuất hiện một phôi thai trong tử cung của người mẹ kích hoạt cơ thể tạo ra một hormone thai kỳ có tên gonadotropin màng đệm ở người khiến phụ nữ mang thai đi tiểu nhiều hơn bình thường.

2.8. Đột quỵ

Tình trạng đột quỵ xảy ra đôi khi làm hỏng các dây thần kinh hay khiến các cơ quan trong cơ thể có thể bị liệt hoàn toàn. Và trong đó có dây thần kinh kiểm soát bàng quang. Tương tự với các trường hợp như sỏi thận hay hội chứng viêm bàng quang kẽ, bạn muốn đi tiểu nhiều lần nhưng mỗi lần lại đi rất ít; hoặc trong trường hợp bạn sẽ đi tiểu không kiểm soát (chảy nước tiểu). Các bệnh parkinson, bệnh não,… cũng có thể gây ra tình trạng tương tự.

2.9. Viêm âm đạo

Ở phụ nữ, khi âm đạo của bạn bị nhiễm trùng và viêm do các tác nhân nấm, vi khuẩn, vi rút, các loại thuốc và làm thay đổi nội tiết tố. Bạn có thể bị ngứa, tiểu đau, hoặc đau khi quan hệ tình dục. Tần suất đi tiểu của bạn tăng lên, có kèm theo dịch tiết ra và có mùi khó chịu.

2.10. Thời kỳ mãn kinh

Phụ nữ bước vào thời kỳ tiền mãn kinh, mãn kinh vào khoảng 50 tuổi. Lúc này, các yếu tố nội tiết thay đổi, hormon estrogen sản xuất ít hơn. Bên cạnh gây ra rối loạn kinh nguyệt tiền mãn kinh, điều này còn  khiến bạn muốn đi tiểu nhiều hơn.

2.11. Phì đại tuyến tiền liệt

Tiểu nhiều có thể do phì đại tuyến tiền liệt. Nam giới có sự phát triển của tuyến tiền liệt vào khoảng 25 tuổi. Bình thường, tuyến tiền liệt được biết với kích thước khoảng bằng quả óc chó, khi chúng to lên và chèn vào đường tiết niệu khiến bạn khó khăn hơn trong việc đi tiểu. Điều đó làm cho bạn có thể cảm thấy mình phải đi tiểu nhiều hơn, hoặc có khi thì buồn đi tiểu gấp.

Một số những nguyên nhân khác ít phổ biến hơn cũng gây tình trạng đi tiểu nhiều lần gồm: đái tháo nhạt, táo bón, ung thư bàng quang, ung thư buồng trứng, rối loạn chức năng bàng quang, những bệnh nhân ung thư đang điều trị bằng phương pháp xạ trị.

3. Đi tiểu nhiều lần có thể là bệnh lý gì?

Như chúng ta đã biết, đi tiểu là cách để cơ thể đào thải chất lỏng ra ngoài. Nước tiểu có chứa nước, acid uric, ure, các chất thải được lọc từ trong cơ thể đưa ra ngoài. Cơ quan có chức năng chính trong quá trình lọc các chất này là thận. Sau khi lọc qua thận, nước tiểu được đưa xuống bàng quang, lưu lại đây cho đến khi bàng quang đầy và bạn có cảm giác muốn đi tiểu. Sau đó, các chất thải tại bàng quang được tống ra khỏi cơ thể.

Một người khỏe mạnh có thể đi tiểu từ 4 đến 10 lần một ngày. Tuy nhiên, thông thường, chúng ta sẽ đi tiểu khoảng 6 đến 7 lần trong vòng 24 giờ. Nếu bạn đi tiểu nhiều hơn 7 lần trong vòng 24 giờ, trong khi lượng nước nạp vào cơ thể không chênh lệch so với bình thường (khoảng 2 lít chất lỏng trong 1 ngày) thì được coi là đi tiểu nhiều lần.

Nhiều người thường thắc mắc liệu tiểu nhiều có phải thận yếu hay suy thận không thì câu trả lời cũng không chắc chắn bởi tần suất đi tiểu có sự khác nhau giữa các cá nhân. Trẻ em đi tiểu thường xuyên hơn người lớn là chuyện bình thường. Một số bệnh lý ta có thể đề cập tới và xem xét khi bị đi tiểu nhiều lần như: sỏi thận, đái tháo đường, phì đại tuyến tiền liệt, tiền mãn kinh và mãn kinh,…

4. Triệu chứng đi tiểu nhiều lần

Triệu chứng rõ rệt nhất có chứng đi tiểu nhiều lần là tần suất đi tiểu của bạn tăng lên rõ rệt so với bình thường, điều đó gây phiền toái và khó chịu cho bạn. Nếu có các triệu chứng khác, có thể đó là báo hiệu cho một tình trạng bệnh lý khác nghiêm trọng hơn và cần can thiệp y tế. Các triệu chứng khác có thể cần được lưu ý bao gồm:

• sốt hoặc ớn lạnh.
• buồn nôn, chóng mặt, xây xẩm mặt mày, thậm chí ngất xỉu.
• đau hoặc khó chịu khi đi tiểu.
• nước tiểu có màu lạ, đục hoặc có mùi bất thường.
• đau thắt lưng hoặc đau một bên hông, đau có thể lan xuống vùng chậu, đùi.
• mất dần khả năng kiểm soát bàng quang.
• khó đi tiểu mặc dù buồn đi tiểu nhiều lần.
• có dịch lạ tiết ra từ cơ quan sinh dục.

Khi gặp các triệu chứng trên đi kèm tình trạng đi tiểu thường xuyên bất thường, hãy đến cơ sở y tế và tham khảo ý kiến bác sĩ để được chẩn đoán và chữa trị kịp thời.

Ví dụ, đi tiểu thường xuyên có thể là dấu hiệu của tình trạng nhiễm trùng thận. Nếu không được điều trị đúng cách, đúng lúc có thể làm hỏng thận vĩnh viễn. Không những thế, vi khuẩn gây nhiễm trùng có thể xâm nhập vào máu, lây nhiễm sang các cơ quan khác của cơ thể.

5. Đi tiểu nhiều lần ảnh hưởng đến người bệnh như thế nào?

Những rối loạn trong tiểu tiện tuy rằng không nguy hiểm đến tính mạng ngay nhưng về lâu về dài có thể gây ra các ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của bệnh nhân. 

Ảnh hưởng đầu tiên và dễ thấy nhất chính là giấc ngủ của bệnh nhân, theo một nghiên cứu khoa học thông qua thang điểm MOS, một bảng câu hỏi gồm có 12 mục đánh giá về thời lượng và chất lượng giấc ngủ, điểm số càng cao thì chất lượng giấc ngủ càng kém, và điểm số của những bệnh nhân tiểu nhiều lần được ghi nhận là khá cao. Mất ngủ kéo dài dẫn đến mệt mỏi, ngại phải đi xa hoặc di chuyển trên những phương tiện công cộng, mang đến những trở ngại tâm lý, người bệnh bỏ lỡ rất nhiều cơ hội và trải nghiệm trong cuộc sống, dần dần có thể dẫn đến trầm cảm. Cũng đã có một nghiên cứu khoa học ghi nhận lại điểm số trung bình của gần 1700 bệnh nhân tiểu nhiều lần là 21 điểm theo thang điểm đo bệnh trầm cảm (CES-D), một số điểm đáng bận tâm cho các chuyên gia trong lĩnh vực y tế. Bệnh nhân càng sống thu mình và ngại nói ra, gây nên những khó khăn trong việc tìm ra nguyên nhân và chữa trị, tạo thành một vòng lặp không hồi kết. 

Tiểu nhiều lần thường do một bệnh lý nào đó, nếu không sớm được phát hiện và điều trị tình trạng bệnh sẽ trầm trọng hơn, về lâu về dài sẽ gây ảnh hưởng tới chức năng sinh lý, rối loạn nhịp tim, huyết áp. 

Vì vậy tình trạng tiểu nhiều lần cần phải được phát hiện và có những phương pháp can thiệp sớm nhất có thể, để tạo nên một cuộc sống có chất lượng tốt hơn. 

6. Cách khắc phục tình trạng đi tiểu nhiều lần

Để khắc phục tình trạng đi tiểu nhiều lần, ta cần tìm hiểu nguyên nhân và điều trị từ nguyên nhân gây ra vấn đề.

• Đối với nhiễm trùng đường tiết niệu, cần lưu ý vệ sinh hàng ngày, trước và sau khi đi vệ sinh, quan hệ tình dục, sử dụng các dung dịch vệ sinh chuyên dụng để ngăn ngừa nhiễm trùng xảy ra.
• Lượng nước nạp vào cơ thể khoảng 2 lít mỗi ngày, chia đều các lần uống và thời gian uống nước trong ngày.
• Tránh uống quá nhiều rượu, bia, trà, cà phê, nước ngọt.
• Sử dụng các loại đồ lót rộng rãi, thoải mái, chất liệu vải cotton thấm hút mồ hôi tốt.
• Có chế độ ăn uống cân bằng, duy trì lối sống lành mạnh, năng động.
• Hạn chế nhất việc sử dụng các loại thực phẩm có thể gây kích thích bàng quang như đồ cay, chất tạo ngọt nhân tạo.
• Ăn các thực phẩm giàu chất xơ giúp giảm táo bón, cải thiện lưu lượng nước tiểu qua niệu đạo.

Lời kết

Khi bạn cảm thấy mình đi tiểu nhiều hơn bình thường, hoặc đi kèm với tiểu nhiều lần là các triệu chứng cần lưu ý ở trên hãy nói chuyện với bác sĩ. Việc phát hiện và điều trị sớm các bệnh liên quan đến nhiễm trùng là vô cùng quan trọng và cần thiết. Mong bạn có được kiến thức hữu ích sau khi đọc bài viết này.

Nếu bạn đang gặp tình trạng hay có các biểu hiện của vấn đề này, cần được tư vấn thì hãy liên hệ đến hotline 1900 7061 hoặc điền vào form bên dưới để được nghe các dược sĩ tư vấn MIỄN PHÍ.