Giải đáp: Trào ngược dạ dày nên ăn gì và kiêng gì?

Một trong những triệu chứng của bệnh trào ngược dạ dày là ợ hơi và ợ nóng làm người bệnh thiếu tự tin khi giao tiếp với người đối diện. Việc điều trị đòi hỏi sự kiên trì và tỉ mỉ của người bệnh, ngoài việc tuân theo chỉ định của bác sĩ, người bệnh cũng cần chú ý thực hiện lối sống khoa học, lành mạnh kết hợp với chế độ ăn uống đầy đủ và cân bằng chất dinh dưỡng. Vậy người bị trào ngược dạ dày nên ăn gì và kiêng gì để đảm bảo sức khỏe?

1. Trào ngược dạ dày là gì?

Trào ngược dạ dày hay còn gọi là trào ngược dạ dày thực quản. Là một căn bệnh xảy ra khi acid dịch vị thoát ra khỏi dạ dày và gây kích thích thực quản, việc này dẫn đến triệu chứng ợ nóng, ợ chua cũng như là đau rát thượng vị,… Bệnh này tuy không gây nguy hiểm ở giai đoạn đầu nhưng nếu không được điều trị kịp thời có thể gây biến chứng và dẫn đến ung thư.

Trào ngược dạ dày thực quản (Gastroesophageal Reflux Disease – GERD) là một hiện tượng mà dịch trong dạ dày (HCl, thức ăn, pepsin, dịch mật,…) thường xuyên trào ngược lên thực quản và gây kích ứng niêm mạc thực quản, điều này dẫn đến viêm. Triệu chứng bệnh ở mỗi người khác nhau bởi vì tùy vào mức độ nghiêm trọng của bệnh.

Trào ngược dạ dày là một trong những bệnh lý rất phổ biến. Bệnh này có thể xuất hiện ở bất kỳ đối tượng nào. Theo như thống kê thì có khoảng 60% dân số mắc bệnh trào ngược dạ dày ở nhiều các mức độ khác nhau.

Thông thường, ở giai đoạn đầu của bệnh, khi mới khởi phát thì thường không gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người bệnh. Tuy nhiên, sau một thời gian mà bệnh không được chữa trị đúng thì rất có thể sẽ gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Vì thế, bệnh nhân cần tìm hiểu kỹ và nắm rõ dấu hiệu nhận biết bệnh để điều trị dứt điểm bệnh ở giai đoạn đầu.

2. Chế độ ăn uống có vai trò như thế nào với trào ngược dạ dày

Bệnh nhân trào ngược dạ dày thường gặp phải nhiều triệu chứng khó chịu, ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống. Chế độ ăn uống phù hợp không chỉ giúp cải thiện các triệu chứng bệnh mà còn có nhiều ý nghĩa đối với bệnh nhân trào ngược dạ dày như:

Giúp bảo vệ thực quản: Nhiều thực phẩm bên cạnh chức năng cung cấp chất dinh dưỡng cho cơ thể còn giúp bổ sung các hoạt chất tự nhiên có tác dụng kháng viêm, làm dịu vết thương, nhanh chóng chữa lành các vết loét giúp ngăn ngừa biến chứng viêm thực quản ở bệnh nhân mắc chứng trào ngược dạ dày.

Bồi bổ cơ thể: Việc giảm khả năng tiêu hoá vốn đã làm bệnh nhân suy kiệt, bên cạnh đó một số bệnh nhân trào ngược dạ dày có đi kèm thêm nôn ói khiến cơ thể mất nước và các ion khoáng trầm trọng. Lựa chọn thực phẩm giúp bù nước bù khoáng kịp thời giúp cân bằng hoạt động cơ thể tức thì, tránh những biến chứng nguy hiểm của sự thiếu hụt nước và khoáng chất gây ra trong cơ thể.

Cải thiện chất lượng cuộc sống: Nhiều bệnh nhân có dấu hiệu trào ngược dạ dày thực quản về đêm làm ảnh hưởng trầm trọng đến chất lượng giấc ngủ, lâu dài có thể dẫn đến những thay đổi tiêu cực về mặt tâm lý như trầm cảm, lo âu, stress,…Chế độ ăn uống khoa học giúp cân bằng cảm xúc, giúp bệnh nhân giữ được tinh thần thoải mái, lạc quan, ăn ngon, ngủ ngon nhờ đó mà bệnh tình nhanh chóng được đẩy lui.

Phòng ngừa bệnh tái phát: Việc duy trì chế độ, cách ăn uống khoa học giúp người bệnh sau khi điều trị khỏi tình trạng trào ngược dạ dày vẫn sẽ có kinh nghiệm ăn uống khoa học để phòng ngừa tình trạng này tái phát.

Nhìn chung, ở các trường hợp trào ngược dạ dày mức độ nhẹ, việc điều chỉnh chế độ ăn uống phù hợp góp phần giảm dần bệnh tình theo thời gian. Ở mức độ nặng hơn cần sự can thiệp của y khoa, chế độ dinh dưỡng cũng đóng vai trò quan trọng không kém giúp gia tăng hiệu quả điều trị của các thuốc, tiết kiệm được nhiều thời gian và chi phí điều trị trào ngược dạ dày.

Xem thêm: 7 cách chữa trào ngược dạ dày tại nhà an toàn và hiệu quả

3. Bị trào ngược dạ dày nên ăn gì?

3.1. Các loại quả và trái cây

Có khả năng trung hòa axit dạ dày, hạn chế các cơn trào ngược. Đối với người bị trào ngược dạ dày nên ăn một miếng dưa hấu hay dưa gang mỗi ngày, cần chú ý không ăn dưa để lạnh, không ăn lúc đói hay trước khi đi ngủ.

Dưa chuột: Chứa rất nhiều chất xơ và khoáng chất, đặc biệt là erepsin giúp giảm các triệu chứng ợ nóng, ợ chua.

Quả Bơ: Ngoài việc làm đẹp, quả bơ còn cực kỳ tốt cho dạ dày. Với hàm lượng vitamin E, C và chất xơ cao giúp hỗ trợ tiêu hóa, xoa dịu niêm mạc dạ dày. Không nên ăn quá nhiều trong một ngày, sẽ gây khó chịu cho hệ tiêu hóa, tối đa chỉ nửa quả mỗi ngày.

Quả thanh long: Chứa nhiều nước và chất xơ nên dễ tiêu hóa mà dạ dày không phải hoạt động quá nhiều, ngoài ra chất nhầy trong quả thanh long có tác dụng như một tấm màn chắn bảo vệ niêm mạc dạ dày trước những tác nhân gây hại.

Ăn đu đủ chín: Vừa nhiều dưỡng chất lại ngăn ngừa táo bón và làm giảm đồng nộ acid trong dạ dày.

3.2. Rau xanh tốt cho người bị trào ngược dạ dày

Trong rau xanh chứa nhiều vitamin, chất xơ và khoáng chất vừa có tác dụng ổn định huyết áp, có lợi cho tiêu hóa và rất tốt cho người bị bệnh. Một số loại rau xanh phù hợp cho người bị trào ngược dạ dày như mồng tơi, bí đao, nha đam, cần tây và rau diếp cá, rau chân vịt hay măng tây.

3.3. Gừng và nghệ vàng

Gừng: được xem như thần dược chữa trong việc chữa các bệnh liên quan đến dạ dày. Có thể dùng trà gừng, làm gia vị cho món ăn hay kết hợp với mật ong tạo nên vị thuốc tuyệt vời dành cho bệnh nhân.

Nghệ vàng: hoạt chất curcumin có trong nghệ vàng được xem là khắc tinh của các bệnh lý về dạ dày. Hiện nay curcumin được sử dụng rộng rãi như là một thành phần chính trong các sản phẩm chữa trị đau dạ dày.

3.4. Các loại đậu hạt và bột yến mạch tốt cho người bị trào ngược dạ dày

Các loại ngũ cốc nguyên hạt vừa cung cấp đủ năng lượng cần thiết trong giai đoạn điều trị bệnh, vừa hỗ trợ tiêu hóa và giảm các cơn đau, ợ hơi nhờ khả năng thấm hút các acid dư thừa trong dịch vị.

Bột yến mạch: Chứa rất nhiều chất xơ, tốt cho tiêu hóa và đặc biệt khả năng hút các axit dư thừa trong dạ dày. Món cháo yến mạch vào buổi sáng là lựa chọn lý tưởng cho người bị bệnh dạ dày.

3.5. Bánh mì

Bánh mì được xem như là phao cứu sinh cho người bị trào ngược dạ dày, nhờ khả năng thấm hút các acid dư thừa trong dạ dày một cách hoàn hảo, giúp cân bằng lượng acid, bảo vệ được niêm mạc dạ dày. Chỉ nên ăn phần ruột bánh mì, hạn chế phần vỏ cứng bên ngoài.

3.6. Sữa & sữa chua

Sữa chua và sữa đều chứa nhiều dưỡng chất và lợi khuẩn tốt cho đường ruột, giúp tiêu hóa dễ dàng nên có thể hạn chế được các cơn ợ chua. Tuy nhiên, người bị chỉ nên không nên sử dụng sữa đậu nành và các chế phẩm từ đậu nành, chúng không có lợi cho người bị các bệnh lý về dạ dày.

4. Người bị trào ngược dạ dày nên kiêng ăn gì?

• Chocolate: Chứa nhiều chất béo không tốt cho tiêu hóa của người bệnh. Trong chocolate có chứa hợp chất manthyxanthine làm các cơn trào ngược dạ dày thường xuyên hơn.
• Muối & đường: Hai chất này làm tăng lượng acid trong dạ dày, không tốt cho người bệnh.
• Tiêu, ớt và các thức ăn cay nóng khác.
• Các loại trái cây có vị chua, chát như dứa, quýt, cà chua, quả hồng hay đu đủ còn sống…
• Bia, rượu, thuốc lá: Gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến dạ dày cũng như tàn phá sức khỏe chúng ta một cách khủng khiếp. Từ bỏ rượu, bia, thuốc lá chính là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe.

Xem thêm: Top 6 loại thuốc chữa trào ngược dạ dày thực quản tốt nhất

5. Các nguyên tắc xây dựng chế độ ăn uống cho người trào ngược dạ dày

Việc thiết lập một chế độ ăn uống dinh dưỡng phù hợp cho người trào ngược dạ dày tương đối phức tạp. Nhìn chung sẽ tuân theo các nguyên tắc sau:

5.1. Các nguyên tắc lựa chọn thực phẩm

Loại thực phẩm mà bạn chọn lựa trong quá trình điều trị trào ngược dạ dày phải:

• Không chứa nhiều acid hữu cơ, hạn chế sử dụng các thực phẩm có vị quá chua sẽ gây kích ứng niêm mạc thực quản, gây tăng acid trong dạ dày, làm trầm trọng thêm các tình trạng của bệnh.
• Mềm, dễ nuốt, không lựa chọn các thực phẩm hoặc cách chế biến thực phẩm có độ cứng cao dễ gây tổn thương niêm mạc thực quản. Các thực phẩm mềm thường có liên kết hoá học lỏng lẻo nên cũng dễ dàng tiêu hoá hơn, dễ bị thuỷ phân trong dịch tiêu hoá để cung cấp dưỡng chất cho người bệnh.
• Giàu dinh dưỡng, bổ sung đầy đủ các dưỡng chất thiết yếu cho cơ thể, đặc biệt là các hoạt chất kháng viêm, chống oxy, vitamin C để ngăn ngừa và cải thiện các triệu chứng viêm loét ống tiêu hoá.

5.2. Các nguyên tắc về cách ăn uống

Ngoài việc lựa chọn thực phẩm thì thời điểm ăn uống, cách ăn uống cũng đóng vai trò quan trọng không kém giúp gia tăng hiệu quả điều trị trào ngược dạ dày:

• Nhai chậm, kỹ, không cố ăn quá no, uống quá nhiều nước và đặc biệt là nước có cồn, nước có ga sẽ khiến dạ dày dễ bị kích thích và gây ra phản xạ trào ngược.
• Nên chia các bữa ăn thành nhiều bữa nhỏ trong ngày để việc tiêu hoá diễn ra dễ dàng và cơ thể hấp thu tốt được các dưỡng chất, đừng cố dồn quá nhiều thức ăn trong bữa ăn hoặc để dạ dày đói quá lâu.
• Uống nhiều nước hằng ngày đi kèm các bữa ăn để bổ sung lượng nước thất thoát do trào ngược dạ dày, nên uống nước lọc, nước ấm tránh uống nước đá gây kích ứng thực quản, khiến thực quản dễ bị viêm hơn.

6. Tác hại của bệnh trào ngược thực quản

Trào ngược dạ dày hay thực quản thường không đe dọa tính mạng của người bệnh, tuy nhiên nếu cứ lơ là và không điều trị dứt điểm sẽ có thể dẫn đến các biến chứng sau đây:

• Các vấn đề hô hấp: Một lượng axit dạ dày tràn vào đường hô hấp có thể gây ra rất nhiều các triệu chứng về đường hô hấp như là nghẹt mũi, viêm xoang, hen suyễn, viêm họng, viêm thanh quản, khàn tiếng, viêm phế quản hay viêm phổi,…
• Ung thư thực quản: Đây là biến chứng cuối cùng của bệnh trào ngược thực quản và đương nhiên nó cũng rất nguy hiểm. Thường xuất hiện ở những người trên 50 tuổi, gây ra nhiều đau đớn, chảy máu thực quản. Ung thư khiến người bệnh sụt cân nặng, da sạm đi nhiều và xuất hiện nhiều vết nhăn. Theo như ước tính thì ở Việt Nam mỗi năm có khoảng 7.000 ca ung thư thực quản. Điều đáng lo ngại ở đây là người bệnh thường không được chẩn đoán sớm nên tỷ lệ sống thêm trên 3 năm là dưới 5%.
• Hẹp thực quản: Một khi nhiều dịch dạ dày đã tràn lên thực quản, thì sẽ gây phù nề, tổn thương niêm mạc thực quản, còn kéo dài thì dẫn đến viêm loét, hẹp thực quản. Điều này sẽ khiến cho người bệnh chảy máu và khó khăn khi nuốt, nuốt đau, tức ngực,… Đặc biệt đau phía sau xương ức khi ăn gây nôn ói.
• Barrett thực quản: Đây chính là một tình trạng tiền ung thư, trong đó lớp niêm mạc thực quản thay đổi gần giống với lớp lót ruột hơn. Barrett thực quản có thể làm giảm các triệu chứng ợ nóng nhưng cũng làm tăng nguy cơ ung thư thực quản, điều này đặc biệt rất nguy hiểm đối với người bệnh.

Vậy, để chặn đứng các biến chứng của bệnh trào ngược thực quản, một khi chúng ta đã phát hiện ra những biểu hiện bất thường của cơ thể như là ợ chua, nóng, đau rát ở vùng ngực thường xuyên hơn, thì chúng ta nên đến bệnh viện ngay để thăm khám và cũng như là được các bác sĩ sớm phát hiện ra đó có phải là trào ngược dạ dày hay không để còn ngăn chặn và điều trị kịp thời.

Xem thêm: Tổng hợp 7 bài thuốc nam chữa trào ngược dạ dày hiệu quả

7. Sản phẩm Novagel ngăn ngừa tình trạng trào ngược dạ dày hiệu quả

Bên cạnh có thuốc kể trên, bạn có thể sử dụng các thực phẩm bảo vệ sức khỏe để giảm các triệu chứng như ợ hơi, chướng bụng, khó tiêu (các triệu chứng của bệnh viêm dạ dày tá tràng). Novagel được biết đến với thành phần chính là mật ong kết hợp với cao hỗn hợp chiết xuất từ nhiều loại thảo dược thiên nhiên:

Mật ong: Là vị thuốc tự nhiên có khá nhiều tác dụng như điều hòa, hạn chế tiết dịch vị và tăng cường khả năng bảo vệ cho hệ tiêu hóa.

Lá khôi: Có chứa tannin mà theo y học hiện đại nó có khả năng đặc trị các triệu chứng ợ hoi, chướng bụng đầy hơi…

Trần bì: Tinh dầu trần bì có tác dụng kích thích nhẹ đối với đường tiêu hóa, giúp ruột dễ dàng bài xuất khó tích tụ ra ngoài.

Ngoài ra Novagel có chứa nhiều dịch chiết của các dược liệu như tam thất, dạ cẩm… và cả các thành phần hoạt chất như curcumin giúp hỗ trợ các vấn đề về đường tiêu hóa.

Bên cạnh chế độ ăn uống hợp lý và cân bằng dinh dưỡng, chúng ta có thể kiểm soát tốt các cơn trào ngược dạ dày bằng cách thay đổi, điều chỉnh các thói quen sinh hoạt thường ngày nên ăn đúng bữa, chia nhỏ các bữa ăn trong ngày và nhai kỹ thức ăn. Khi thấy các cơn trào ngược diễn ra thường xuyên và gây khó chịu thì nên đến ngay các bác sĩ chuyên khoa để kiểm tra và chăm sóc sức khỏe kịp thời.

Nếu bạn đang gặp tình trạng hay có các biểu hiện của bệnh về dạ dày, cần được tư vấn thì hãy liên hệ đến hotline 1900 7061 hoặc điền vào form bên dưới để được nghe các dược sĩ tư vấn MIỄN PHÍ.

Xem thêm bài viết có nội dung liên quan:

4 Cách Chữa trào ngược dạ dày bằng lá tía tô tại nhà hiệu quả