Khô âm đạo là một tình trạng rất hay gặp phải nhất là ở các chị em trong giai đoạn mãn kinh, bị suy giảm nội tiết tố. Rối loạn hormone nữ là nguyên nhân phổ biến gây ra khô âm đạo. Sau đây, hãy cùng tìm hiểu tình trạng khô âm đạo, các biểu hiện, nguyên nhân, cách điều trị và phòng ngừa hiệu quả nhất.
1. Khô âm đạo là gì?
Dịch âm đạo thường là một lớp tương đối mỏng, được phủ lên vị trí thành âm đạo. Vai trò của nó là tạo môi trường kiềm và giúp tinh trùng có thể tồn tại, di chuyển một cách dễ dàng. Các dịch tiết này góp phần bôi trơn âm đạo, giúp giảm ma sát trong lúc quan hệ tình dục.
Khi các chị em phụ nữ già đi, cơ thể sẽ có những biến đổi về nồng độ các hormone. Khi đó, thành âm đạo của các chị em sẽ bị mỏng đi. Các tế bào tiết dịch ẩm ít hơn, tiết ít dịch hơn và có thể dẫn tới tình trạng khô âm đạo. Âm đạo không còn giữ được độ ẩm bình thường góp phần tạo nên cảm giác đau, khó chịu. Nó có thể ảnh hưởng tới sinh hoạt cũng như hoạt động sinh lý của chúng ta.
Bất cứ chị em nào cũng có nguy cơ gặp phải tình trạng khô âm đạo. Tuy nhiên, vào giai đoạn tiền mãn kinh thì tình trạng bệnh có thể phổ biến hơn. Có tới khoảng 1/5 các chị em ở giai đoạn này xuất hiện tình trạng khô âm đạo. Khi các nội tiết tố nữ bị rối loạn, không thể tiết estrogen một cách bình thường cũng có thể dẫn tới tình trạng này.
2. Các triệu chứng khô âm đạo
Một số triệu chứng báo hiệu bạn có thể đang gặp tình trạng khô âm đạo như:
- Cảm giác ngứa ở âm đạo.
- Cảm thấy nóng ở khu vực âm đạo.
- Đau, rát khi quan hệ tình dục.
- Mắc phải nhiễm trùng đường tiết niệu kéo dài hay tái phát.
Khi đó, các mô âm đạo có thể không còn khả năng co giãn như trước và dẫn tới xuất huyết nhẹ khi đi vệ sinh hoặc quan hệ tình dục. Bên cạnh đó, một số triệu chứng mà suy giảm estrogen có thể gây ra như:
- Âm đạo hẹp, bị thít chặt.
- Xuất hiện vết nám, sạm trên da. Da không còn trắng sáng như trước.
- Các chị em có thể bị áp lực, căng thẳng tâm lý.
- Bốc hỏa, đổ mồ hôi hay rối loạn chu kỳ kinh nguyệt.
Ngay khi phát hiện cơ thể xuất hiện các triệu chứng này, bạn cần đến các cơ sở chăm sóc y tế gặp bác sĩ để được thăm khám kịp thời.
3. Những ai dễ bị khô âm đạo?
Nhiều trường hợp chị em bị khô âm đạo khi lượng hormone estrogen giảm. Các phương pháp điều trị các tình trạng khác cũng có thể gây ra triệu chứng này. Một số đối tượng có thể dễ gặp tình trạng khô âm đạo hơn bao gồm:
- Phụ nữ đang trong thời kỳ mãn kinh.
- Phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú.
- Người thường xuyên sử dụng thuốc tránh thai, đặc biệt là thuốc tránh thai khẩn cấp.
- Bệnh nhân đang sử dụng các phương pháp điều trị ung thư bao gồm hóa trị và liệu pháp nội tiết tố.
- Người đang mắc bệnh đái tháo đường.
- Người đang sử dụng các loại thuốc bao gồm thuốc kháng estrogen (điều trị u xơ tử cung hoặc lạc nội mạc tử cung ), một số loại thuốc chống trầm cảm và thuốc kháng histamine (điều trị ngứa mắt và sổ mũi).
- Bệnh nhân đã cắt bỏ buồng trứng.
- Người thường xuyên phiền muộn, căng thẳng quá mức.
- Người thường xuyên sử dụng thuốc chống trầm cảm có thể gặp phải một số tác dụng phụ của thuốc như khô âm đạo.
Xem thêm: Top 7 loại dung dịch vệ sinh phụ nữ dạng bọt
4. Khô âm đạo có nguy hiểm không?
Khô âm đạo không phải là một tình trạng nguy hiểm tới tính mạng của chúng ta. Tuy nhiên nó có thể tác động xấu tới sức khỏe tinh thần, hoạt động sinh lý cũng như hạnh phúc gia đình. Một số triệu chứng mà khô âm đạo có thể gây ra như:
- Giảm ham muốn tình dục ở các chị em: Khô âm đạo có thể khiến các chị em bị đau, rát khi quan hệ. Nó khiến phái nữ cảm giác khó chịu thậm chí là chảy máu. Do đó, nó có thể giảm ham muốn ở nữ và giảm khả năng đạt khoái cảm của các chị em.
- Ảnh hưởng tới hạnh phúc gia đình: Những khó khăn trong quan hệ, tâm lý của các chị em có thể ảnh hưởng tới hạnh phúc của các cặp đôi. Nó có thể gây phát sinh những bất đồng, mâu thuẫn lứa đôi.
- Giảm khả năng mang thai: Khô âm đạo không trực tiếp gây nên tình trạng hiếm muộn hay vô sinh. Tuy nhiên, nó có thể hạn chế quá trình thụ thai, khiến tinh trùng không gặp được trứng và giảm khả năng mang thai. Ngoài ra, khi gặp tình trạng khô âm đạo bạn cũng có nguy cơ cao hơn mắc các bệnh viêm nhiễm ở phụ khoa hay viêm đường tiết niệu ảnh hưởng tới sức khỏe sinh lý.
5. Nguyên nhân gây nên tình trạng khô âm đạo
Khô âm đạo là triệu chứng điển hình trong giai đoạn mãn kinh. Có 1/3 phụ nữ ở thời kỳ này sẽ mắc phải tình trạng khô âm đạo. Hormone estrogen đóng vai trò quan trọng giúp duy trì quá trình tiết dịch âm đạo. Một số nguyên nhân sau đây có thể gây nên tình trạng khô âm đạo:
- Phụ nữ mang thai hay đang cho con bú: Cơ thể các chị em ở giai đoạn này thường có sự rối loạn nồng độ hormone estrogen. Do đó, nó là tác nhân ảnh hưởng tới quá trình tiết dịch nhờn âm đạo.
- Hút thuốc lá quá nhiều: Việc hút thuốc lá quá nhiều được coi là yếu tố dẫn tới tình trạng giảm lưu lượng máu trong cơ thể. Khi đó, máu không thể luân chuyển một cách hiệu quả tới âm đạo và ảnh hưởng tới dịch tiết.
- Áp lực, căng thẳng quá mức: Đây là một trong những nguyên nhân rất phổ biến có thể gây giảm hưng phấn và quá trình tiết dịch âm đạo. Ngoài ra, nó còn có thể tác động tới quá trình viêm và ảnh hưởng nhiều tới lưu lượng máu, hệ thống thần kinh.
- Uống rượu bia quá nhiều: Uống rượu bia có thể làm cơ thể chúng ta bị mất nước, ảnh hưởng nhiều tới âm đạo. Bên cạnh đó, nó còn tác động nhiều tới hoạt động của hệ thần kinh. Khi đó, quá trình dẫn truyền thông qua các dây thần kinh không còn nhạy bén như trước. Hoạt động kích thích tiết dịch ở âm đạo cũng bị hạn chế.
- Do dị ứng: Một số sản phẩm có mùi thơm khác nhau có thể khiến các chị em bị kích ứng và dẫn tới tình trạng khô âm đạo. Chất tẩy rửa, chất làm mềm vải, kem dưỡng da hay tất cả các loại có mùi thơm khác nhau. Khi sử dụng một sản phẩm mới và xuất hiện tình trạng khô âm đạo thì bạn có thể cần lưu ý lại.
- Sử dụng thuốc tránh thai, thuốc chống trầm cảm: Thuốc tránh thai có thể là nguyên nhân dẫn tới tình trạng suy giảm nồng độ estrogen trong cơ thể. Một số thuốc chống trầm cảm như SSRI, thuốc chống trầm cảm ba vòng có thể đem lại tác dụng phụ khô âm đạo ở các chị em phụ nữ.
- Rối loạn hệ miễn dịch, các phương pháp điều trị ung thư: Hội chứng Sjogren gây rối loạn hệ miễn dịch có thể dẫn tới tình trạng khô âm đạo. Chiếu tia xạ vào vị trí khung chậu, hóa trị liệu hay các liệu pháp hormone trong điều trị ung thư có thể là nguyên nhân gây khô âm đạo.
- Những chị em thực hiện phẫu thuật loại bỏ buồng trứng cũng có thể gặp tình trạng này.
6. Cách chẩn đoán khô âm đạo
Khi gặp các triệu chứng của khô âm đạo, chúng dần trở nên nghiêm trọng và không thuyên giảm, hãy đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Các bác sĩ có thể hỏi bệnh nhân một số điều như:
- Tiền sử bệnh của bệnh nhân, đã từng mắc bệnh đường âm đạo trước đây chưa.
- Các triệu chứng cụ thể mà bệnh nhân gặp đã kéo dài trong bao lâu.
- Hỏi về những thay đổi kinh nguyệt.
- Điều gì khiến các triệu chứng trở nên tồi tệ hơn.
- Hiện tại bệnh nhân đang sử dụng những loại thuốc nào.
Ngoài ra bác sĩ sẽ tiến hành khám phụ khoa, kiểm tra âm đạo của bệnh nhân xem có bị mỏng hoặc tấy đỏ hay không. Khám nghiệm sẽ giúp loại trừ các nguyên nhân có thể khác khiến bệnh nhân khó chịu, bao gồm nhiễm trùng âm đạo hoặc đường tiết niệu. Bác sĩ cũng có thể cho tiến hành một số xét nghiệm khác như:
- Xét nghiệm máu để kiểm tra nồng độ hormone và các vấn đề khác có thể là nguyên nhân.
- Xét nghiệm dịch tiết âm đạo để kiểm tra các nguyên nhân khác gây khô âm đạo.
6. Cách điều trị khô âm đạo
6.1. Liệu pháp bổ sung estrogen
Cách trị khô âm đạo hiệu quả nhất là liệu pháp hormone thay thế. Bổ sung vào cơ thể hormone estrogen giúp giảm nhanh triệu chứng khô âm đạo. Một số loại estrogen mà các chị em có thể sử dụng ở âm đạo như:
- Bệnh nhân sử dụng một cái vòng mềm, dẻo và đặt vào vị trí âm đạo. Nó có thể giải phóng hormone estrogen một cách trực tiếp vào các mô âm đạo. Các vòng estrogen này có thể được thay khoảng 3 tháng/ lần.
- Đây là một mẩu thuốc nhỏ có thể đặt vào âm đạo. Bạn sử dụng mỗi ngày 1 lần kéo dài trong 2 tuần đầu tiên. Sau đó, sử dụng 2 lần mỗi tuần theo đúng chỉ định của bác sĩ.
- Premarin, Estrace. Đây là những sản phẩm thuốc ở dạng kem. Thoa sản phẩm này vào vị trí âm đạo hàng ngày trong khoảng 2 tuần. Giảm xuống khoảng 1 – 3 lần mỗi tuần sau đó.
6.2. Dưỡng ẩm âm đạo
Sử dụng kem dưỡng ẩm âm đạo vừa dễ sử dụng vừa có hiệu quả cao trong điều trị tình trạng khô âm đạo. Các sản phẩm chứa glycerin, polycarbophil, min oil có thể được tìm mua ở các hiệu thuốc trên toàn quốc. Bên cạnh đó, bạn cũng có thể sử dụng viên uống Ospemifene hàng ngày để cải thiện độ đàn hồi và độ dày của âm đạo. Tuy nhiên, trước khi uống thuốc bạn cần hỏi ý kiến của bác sĩ để tránh những tác dụng phụ không mong muốn.
7. Cách ngăn ngừa tình trạng khô âm đạo
Để ngăn ngừa tình trạng khô âm đạo, bạn có thể áp dụng các phương pháp sau:
- Tránh sử dụng các sản phẩm có thể gây kích ứng cho âm đạo ví dụ như dung dịch vệ sinh thụt rửa âm đạo, các bao cao su chứa nonoxynol-9. Những sản phẩm này có nguy cơ cao gây khô âm đạo ở cơ thể bạn.
- Chăm sóc âm đạo, vệ sinh một cách sạch sẽ. Hạn chế sử dụng dung dịch vệ sinh phụ nữ, nước hoa,… có chứa mùi thơm tổng hợp. Các chất này có thể gây kích ứng âm đạo.
- Có một chế độ ăn uống phù hợp. Bổ sung các loại axit béo có lợi, thực phẩm chứa nhiều isoflavone, giàu vitamin C. Uống nhiều nước khoảng 2 lít mỗi ngày.
- Các chị em cũng cần hạn chế sử dụng một số loại như rượu bia, thực phẩm chứa nhiều đường. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn tới tình trạng khô âm đạo.
- Ngay khi phát hiện các triệu chứng của khô âm đạo, bạn cần được thăm khám và điều trị kịp thời.
- Không tự tiện sử dụng các chất dưỡng ẩm hay bôi trơn chứa dầu. Nó có thể khiến dịch âm đạo dính lại như keo, gây hại nhiều cho các chị em.
- Có đời sống sinh lý lành mạnh, quan hệ tình dục một cách điều độ.
Lời kết
Sức khỏe sinh lý đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe và các hoạt động hàng ngày của các chị em. Khô âm đạo là một triệu chứng rất hay gặp phải và ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống. Phát hiện sớm các triệu chứng và điều trị giúp các chị em cải thiện sức khỏe sinh lý, mang lại hạnh phúc lứa đôi.
Nếu bạn đang gặp tình trạng hay có các biểu hiện của vấn đề về khô âm đạo, cần được tư vấn thì hãy liên hệ đến hotline 1900 7061 hoặc điền vào form bên dưới để được nghe các dược sĩ tư vấn MIỄN PHÍ.
Xem thêm bài viết liên quan:
Top 11 cách giúp cân bằng nội tiết tố nữ hiệu quả
Yếu sinh lý nữ là gì? Cách điều trị cải thiện tình trạng này
Khô hạn sau sinh ở chị em phụ nữ và giải pháp mới!