Bệnh trĩ hỗn hợp là gì? Nguyên nhân, cách điều trị hiệu quả

Bệnh trĩ hỗn hợp bắt nguồn từ sự giãn quá mức của những đám rối tĩnh mạch tại hậu môn. Đây là một bệnh lý tương đối phổ biến, đứng hàng đầu trong số các bệnh lý tại vùng hậu môn. Tuy nhiên, vì đây lại là một bệnh ở vùng kín đáo nên cho dù bệnh có ảnh hưởng nhiều tới cuộc sống của người bệnh thì người bệnh vẫn thường rất ngại khi đi thăm khám tại bác sĩ. Do đó, đôi khi, bệnh được phát hiện ra khi các triệu chứng đã trở nên nặng. Bài viết này sẽ cung cấp những thông tin về các nguyên nhân, triệu chứng cũng như giới thiệu một số cách điều trị căn bệnh trĩ hỗn hợp này nhé!

1. Bệnh trĩ hỗn hợp là gì?

1.1. Phân loại bệnh trĩ

Bệnh trĩ được chia thành 2 loại chủ yếu, bao gồm trĩ nội (internal hemorrhoids) và trĩ ngoại (external hemorrhoids).

Trĩ ngoại là hiện tượng xảy ra khi búi trĩ xuất phát phía dưới đường răng lược (hay còn gọi tên khác là đường hậu môn – trực tràng). Khi đó, búi trĩ sẽ nằm bên dưới lớp da quanh hậu môn và được bao bọc bằng lớp biểu mô vảy (squamous epithelium).

Trĩ nội xảy ra khi búi trĩ xuất phát từ phía trên đường răng lược. Lúc này, búi trĩ sẽ nằm cùng với lớp biểu mô chuyển tiếp (transitional epithelium) được bao quanh bằng niêm mạc.

1.2. Như thế nào là bệnh trĩ hỗn hợp?

Bệnh trĩ hỗn hợp (mixed hemorrhoids) là một dạng phức tạp hơn của bệnh trĩ. Thông thường, người bệnh sẽ hay gặp trĩ nội hoặc trĩ ngoại, tức là những dạng đơn giản của bệnh, dễ dàng phân biệt rõ với nhau bằng vị trí tương quan của búi trĩ so với đường răng lược ở phía ống hậu môn. Ngoài ra, người bệnh còn được xem là mắc bệnh trĩ hỗn hợp khi người bệnh có các yếu tố gồm cả các búi trĩ nội và các búi trĩ ngoại nằm xen kẽ lẫn nhau. Bệnh trĩ hỗn hợp thường sẽ làm cho bệnh nhân vừa gặp phải các dấu hiệu của trĩ nội vừa phải chịu những biểu hiện của trĩ ngoại lòi ra, gây ra nhiều sự khó chịu và bất tiện đối với sinh hoạt hàng ngày của người bệnh.

2. Các nguyên nhân gây nên bệnh trĩ hỗn hợp?

Bệnh trĩ hỗn hợp nói riêng và bệnh trĩ nói chung được gây ra bởi rất nhiều nguyên nhân khác nhau. Tuy nhiên, hiện nay, nguyên nhân gây ra bệnh trĩ hỗn hợp vẫn chưa được xác định chính xác. Sau đây là một số yếu tố nguy cơ gây ra bệnh trĩ hỗn hợp:

2.1. Bệnh trĩ có thể hình thành do tình trạng táo bón kéo dài

Một trong những yếu tố nguy cơ phổ biến nhất dẫn đến bệnh trĩ hỗn hợp chính là tình trạng táo bón diễn ra kéo dài và thường xuyên. Khi một người mắc táo bón, một lượng lớn phân sẽ bị ứ đọng lại tại các quai ruột của vùng trực tràng, từ đó làm tăng cao áp lực trong ổ bụng. Khi áp lực trong ổ bụng tăng cao hơn bình thường, người bệnh lúc này khi đi đại tiện buộc sẽ phải dùng hết sức lực để rặn giúp tống phân ra ngoài. Nếu người bệnh tiếp tục rặn như vậy một cách thường xuyên, những bộ phận hỗ trợ nâng đỡ các tổ chức trĩ chẳng hạn như các cơ vòng vùng hậu môn, cơ nâng hậu môn, các dây chằng xung quanh hậu môn sẽ bị giãn dần ra và trở nên lỏng lẻo, sức co kéo cũng không còn được như trước mà bị sút giảm. Từ đó, bệnh nhân sẽ có các yếu tố nguy cơ làm hình thành các búi trĩ ở phía bên trong cũng như phía bên ngoài hậu môn, gây nên bệnh trĩ hỗn hợp.

2.2. Tính chất công việc đặc thù

Ở những đối tượng thường xuyên làm những công việc đòi hỏi phải ngồi nhiều, đứng nhiều hoặc thường xuyên mang vác các vật nặng, những chức năng của shunt động mạch hoặc tĩnh mạch ở vùng hậu môn – trực tràng sẽ có xu hướng bị ảnh hưởng theo. Như vậy, sự chèn ép sẽ xảy ra, gây nên các tắc nghẽn ở những búi tĩnh mạch trĩ tại vùng hậu môn, từ đó làm cho các búi trĩ trở nên căng to, có thể sưng phồng cũng như dễ dàng bị xây xát hơn.

2.3. Chế độ ăn uống chưa phù hợp là nguyên nhân gây nên bệnh trĩ

Chế độ ăn uống có một sự ảnh hưởng nhất định đối với việc tạo thành những búi trĩ trên cơ thể. Phần lớn đa số mọi người có thói quen thích ăn nhiều thịt nhưng lại không muốn ăn hoặc ăn rất ít rau, do đó lượng chất xơ được bổ sung không đáp ứng đủ nhu cầu hàng ngày. Bên cạnh đó, thói quen lười uống nước lâu ngày cũng có thể làm tình trạng táo bón trở nên kéo dài hơn, từ đó dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng về bệnh trĩ. Ngoài ra, việc sử dụng và thường xuyên tiêu thụ những loại thực phẩm không đạt yêu cầu về an toàn vệ sinh thực phẩm cũng có nguy cơ khiến cho chúng ta gặp phải các tình trạng như rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy thường xuyên và liên tục hay ngộ độc thực phẩm. Những trường hợp như vậy chắc chắn sẽ có những ảnh hưởng không tốt đối với các tĩnh mạch ở vùng trực tràng, từ đó làm tăng sự tiết dịch ở vùng hậu môn và cuối cùng, gây ra bệnh trĩ hỗn hợp.

2.4. Nguyên nhân tuổi tác

Theo nhiều nghiên cứu khoa học trên thế giới, yếu tố tuổi tác cũng có sự tương quan nhất định đối với bệnh trĩ. Độ tuổi càng cao thì những tĩnh mạch ở vùng hậu môn sẽ càng có xu hướng bị tụt xuống phía bên dưới, bên cạnh đó hệ thống các ống tiêu hóa ở người cao tuổi cũng sẽ dần trở nên yếu đi. Khi đó, chỉ cần một lực tác động vừa phải, không quá lớn chẳng hạn như lúc táo bón thì các tĩnh mạch này sẽ bị tổn thương, sưng phồng lên và gây ra viêm nhiễm lan tỏa.

Xem thêm: Bệnh trĩ có lây không? Và cách phòng ngừa bệnh hiệu quả

2.5. Các yếu tố tâm lý

Hầu hết chúng ta đều tưởng rằng những yếu tố tâm sinh lý sẽ không có ảnh hưởng gì đến tình trạng trĩ hỗn hợp, tuy nhiên nhiều nghiên cứu lại ghi nhận thực chất, tâm lý có một mối liên quan mật thiết đối với bệnh trĩ nói chung, trong đó có bao gồm bệnh trĩ hỗn hợp. Những người thường xuyên gặp phải tình trạng căng thẳng, áp lực hay lo âu trong cuộc sống sẽ có nhiều nguy cơ bị táo bón, là một yếu tố nguy cơ dẫn đến bệnh trĩ tổng hợp hơn nhiều người khác.

2.6. Các nguyên nhân khác

Nguyên nhân gây nên bệnh trĩ hỗn hợp còn có thể do tình trạng thừa cân, béo phì, trọng lượng cơ thể lớn dồn áp lực nên vùng xương chậu, làm cho tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ hơn. Điều này cũng tương tự ở phụ nữ có thai, dễ mắc bệnh trĩ khi mang thai hoặc sau sinh do sự thay đổi hormon, thói quen đi lại hoặc áp lực từ cơ thể em bé gây nên làm cho mẹ hay bị táo bón, lâu dần có khả năng bị trĩ.

3. Bệnh trĩ tổng hợp thường có biểu hiện như thế nào?

Triệu chứng của bệnh trĩ cũng phụ thuộc vào vị trí của búi trĩ so với đường hậu môn – trực tràng:

Trĩ ngoại thường sẽ là loại trĩ gây khó chịu nhất đối với người bệnh, bởi vì phần da ở phía trên của búi trĩ lúc này sẽ bị kích thích và loét, gây đau cho bệnh nhân. Bên cạnh đó, do có cục máu đông được hình thành ở bên trong búi trĩ ngoại thì cơn đau có thể sẽ xuất hiện một cách đột ngột và rất nghiêm trọng. Khi gặp phải tình huống này, người bệnh có thể cảm thấy hoặc thậm chí là nhìn thấy một khối nhô lên ở xung quanh hậu môn. Ngoài ra, cục máu đông cũng có thể được cơ thể hấp thụ nhằm giảm triệu chứng và xoa dịu cơn đau, tuy nhiên điều này để lại làn da nhăn nheo gây ngứa ngáy cho người bệnh.

Ngược lại với trĩ ngoại, phần lớn các trường hợp trĩ nội thường không gây đau cho bệnh nhân, ngay cả khi chúng gây ra xuất huyết. Trong trường hợp này, người bệnh có thể nhìn thấy những giọt máu đỏ tươi ở trên giấy vệ sinh hoặc nhỏ giọt vào trong bồn cầu. Đối với trĩ nội, búi trĩ thường sẽ không thể quan sát, nhìn thấy hay cảm nhận được, và tương tự, chúng rất ít khi gây khó chịu cho người bệnh. Trong quá trình rặn khi đi đại tiện, phân đi ngang qua vùng hậu môn có thể làm trầy xước bề mặt của búi trĩ, từ đó gây ra tình trạng chảy máu. Trong một số trường hợp, trĩ nội có thể bị sa ra phía ngoài của hậu môn, gọi là tình trạng trĩ nội sa. Trong trường hợp trĩ nội sa, búi trĩ có thể hấp thu một lượng ít chất nhầy và phân, gây nên kích thích ở hậu môn, dẫn đến tình trạng ngứa, rất đau cũng như rát. Đôi khi, bệnh nhân cố gắng sử dụng khăn hoặc giấy để lau vào vùng trĩ giúp giảm ngứa sẽ càng làm nghiêm trọng hơn tình trạng này.

Bệnh trĩ hỗn hợp là một dạng phức hợp của bệnh trĩ, do đó sẽ gồm hết tất cả những biểu hiện của cả trĩ nội lẫn trĩ ngoại. Sau đây là một số triệu chứng điển hình của bệnh trĩ mà mọi người nên lưu tâm:

3.1. Bạn có thể thấy máu khi đi đại tiện

Trong giai đoạn đầu, người bệnh có thể sẽ không cảm thấy những đau đớn hay khó chịu khi đi đại tiện. Tuy nhiên, trong quá trình đi đại tiện, người bệnh có thể sẽ ghi nhận sự xuất hiện của một vài giọt nhỏ máu đỏ tươi thấm trên bề mặt giấy vệ sinh hoặc ở bên trong bồn cầu. Khi bệnh diễn tiến đến giai đoạn nặng hơn, lượng máu lúc này có thể chảy thành giọt hoặc bắn thành tia. Đôi khi bệnh nhân chỉ ngồi xổm cũng có thể bị chảy máu.

Tuy nhiên, không phải lúc nào việc quan sát thấy chảy máu hậu môn – trực tràng cũng là do trĩ gây ra. Bệnh nhân cần được chỉ định chụp và soi đại tràng để loại trừ các nguy cơ liên quan đến ung thư hoặc các bệnh khác.

3.2. Bệnh trĩ gây ngứa ngáy cho người bệnh

Nguyên nhân gây ra tình trạng ngứa ngáy ở người mắc bệnh trĩ hỗn hợp chính là phần dịch bài tiết ở vùng niêm mạc ống hậu môn. Bên cạnh những cơn ngứa ngày, phần dịch nào còn tạo ra mùi tương đối khó chịu, khiến không ít người bệnh cảm thấy mất tự tin trong cuộc sống.

3.3. Sưng đau hậu môn

Khi bị trĩ, người bệnh lúc sờ vào vùng hậu môn có thể sẽ nhận thấy một khối mềm đang nhô lên. Có thể người bệnh có thể không cảm thấy quá đau đớn nhưng những búi trĩ này ít nhiều sẽ gây cảm giác cộm cho bệnh nhân, đặc biệt là khi mặc đồ bó. Trong trường hợp bị nứt hoặc tắc hậu môn, búi trĩ lúc này sẽ gây đau rát rất nhiều cho bệnh nhân.

3.4. Cảm giác búi trĩ sa ra ngoài

Khi bệnh đã tiến triển đến một giai đoạn nhất định, búi trĩ lúc này sẽ to lên và thò ra ngoài. Khi đó, bệnh nhân có thể sờ thấy hoặc thậm chí nhìn thấy búi trĩ. Việc búi trĩ thò ra ngoài như vậy có thể dẫn đến tình trạng viêm nhiễm vùng hậu môn cũng như dễ tổn thương và chảy máu hơn.

4. Bệnh trĩ hỗn hợp có thể điều trị dứt điểm được không?

Liệu bệnh trĩ có thể chữa trị dứt điểm được hay không luôn là một trong những thắc mắc rất phổ biến và được hầu hết các bệnh nhân mắc bệnh trĩ dành sự quan tâm đặc biệt. Ngoài ra, bệnh nhân cũng mong muốn có thể nhanh chóng tìm ra một lời giải thích chính xác và khoa học nhất, từ đó giúp bệnh nhân yên tâm trong quá trình điều trị.

Nếu người bệnh đang suy nghĩ liệu rằng bệnh trĩ hỗn hợp có thể được chữa trị hoàn toàn hay không thì câu trả lời chính là bệnh trĩ có thể dễ dàng chữa được, tuy nhiên việc điều trị thành công phụ thuộc rất nhiều vào tình trạng của người bệnh. Bệnh trĩ không phải là một căn bệnh quá nguy hiểm, ngoài ra nền y học hiện nay đã xuất hiện nhiều phương pháp điều trị tương đối tân tiến và hiện đại cho nên người bệnh có thể hoàn toàn tin tưởng.

Để điều trị được bệnh trĩ một cách dứt điểm và hiệu quả, bác sĩ cũng như bệnh nhân cần nắm rõ các thông tin về tình trạng bệnh của chính bệnh nhân, thông qua việc phân loại được nhóm bệnh cũng như cấp độ bệnh của bệnh nhân. Đây sẽ là căn cứ để lựa chọn được phương pháp phù hợp, hiệu quả cũng như giúp cải thiện triệu chứng tốt nhất.

5. Làm thế nào để chữa trị bệnh trĩ hỗn hợp?

Hiện nay, có nhiều phương pháp khác nhau để chữa bệnh trĩ, trong đó bao gồm điều trị nội khoa hoặc ngoại khoa. Việc lựa chọn phương pháp chữa trị phụ thuộc vào mức độ bệnh cũng như triệu chứng ở bệnh nhân, tuy nhiên cần tuân thủ một số nguyên tắc nhất định:

5.1. Nguyên tắc điều trị trĩ

Nguyên tắc điều trị trĩ là chỉ tiến hành chữa trị trường hợp khi bắt đầu xuất hiện biến chứng.

Bệnh trĩ chỉ bắt đầu điều trị khi xuất hiện những rối loạn hoặc khó chịu, làm ảnh hưởng không tốt đối với sức khỏe thể chất và tâm lý của bệnh nhân. Dựa vào mức độ gây tổn thương cụ thể của bệnh để làm căn cứ lựa chọn những phương pháp chữa trị phù hợp.

5.2 Một số phương pháp điều trị nội khoa

Hầu hết các phương pháp điều trị nội khoa được áp dụng cho bệnh trĩ mức độ I và chủ yếu là bệnh trĩ mức độ II.

Một số phương pháp điều trị bệnh trĩ mà không cần dùng đến các can thiệp ngoại khoa bao gồm:

• Chế độ ăn bổ sung đầy đủ chất xơ cần thiết cho cơ thể: Người bệnh có thể tăng tiêu thụ các thực phẩm giàu chất xơ như rau, củ, quả, bột mì hoặc ngũ cốc.
• Uống đủ nước mỗi ngày: Bệnh nhân cần chú ý bổ sung đầy đủ lượng nước hàng ngày để hạn chế tình trạng táo bón cũng như các vấn đề sức khỏe khác.
• Tạo thói quen đi vệ sinh khoa học: Tránh rặn mạnh khi tống phân làm hạn chế áp lực lớn lên hậu môn gây ra sự sa trĩ.
• Mặc đồ lót rộng rãi: Bệnh nhân nên mặc quần áo rộng rãi, tránh mang đồ siết chặt cơ thể, vùng mông để giảm sự khó chịu.
• Ngâm nước nóng: Bạn cũng có thể ngâm phần hậu môn trong nước ấm (không quá nóng) trong khoảng 15 phút, thực hiện mỗi ngày 2 – 3 lần. Điều này giúp làm giảm sự sưng tấy mạch máu quanh hậu môn và giúp làm giãn cơ sau khi đi đại tiện. Thời gian này bạn cũng nên tắm nước ấm hoặc vệ sinh vùng hậu môn bằng nước ấm.
• Sử dụng thuốc hỗ trợ: Bệnh nhân cân nhắc sử dụng một số loại thuốc hỗ trợ trị trĩ, thuốc đặt ở hậu môn như thuốc mỡ (giúp cho quá trình đi đại tiện thuận lợi hơn, tránh gây áp lực lên các búi trĩ), thuốc giúp làm tăng sức bền thành mạch hoặc bệnh nhân có thể sử dụng các loại thuốc bôi trĩ để giảm các triệu chứng khó chịu do trĩ gây ra.

5.3. Một số phương pháp điều trị ngoại khoa

Đôi khi, việc điều trị bằng nội khoa có thể chưa đem lại được hiệu quả mong muốn cho người bệnh. Do đó, việc sử dụng một phương pháp điều trị ngoại khoa có thể là cần thiết và đáng cân nhắc.

• Thắt dây chun hiện nay được xem như là phương pháp hiệu quả nhất dành cho búi trĩ nội ở giai đoạn I và II. Tuy nhiên, phương pháp này không được dùng cho những búi trĩ ngoại. Trong khoảng từ ngày 6 đến ngày 10 từ khi trĩ rụng, bệnh nhân có thể bị chảy máu nhẹ. Trong trường hợp bệnh nhân cảm thấy đau, bí tiểu hoặc xuất hiện sốt thì cần thăm khám bác sĩ để loại trừ nguy cơ nhiễm trùng vùng đáy chậu.
• Tiêm xơ cũng là một phương pháp can thiệp ngoại khoa được chỉ định cho bệnh trĩ ở giai đoạn I và giai đoạn II, đặc biệt là cho những bệnh nhân suy giảm miễn dịch hoặc đông máu. Các chất làm xơ, phổ biến nhất là phenol 5%, urea hydrochloride, polidocanol, quinine hoặc natri tetradecyl sulfate, sẽ được bơm vào phía dưới phần niêm mạc của búi trĩ.
• Phẫu thuật cắt búi trĩ trực tiếp theo những phương pháp của Milligan – Morgan, Feguson hoặc White heat thường được chỉ định cho các búi trĩ nội ở giai đoạn III hay giai đoạn IV, trường hợp bệnh trĩ hỗn hợp hoặc những biến chứng của búi trĩ. Quá trình phẫu thuật cắt các búi trĩ trực tiếp như vậy sẽ làm mất lớp đệm ở ống hậu môn, từ đó có thể gây ra tình trạng són phân cho người bệnh. Ngoài ra, quá trình can thiệp phẫu thuật trực tiếp vào búi trĩ sẽ làm tổn thương các đầu mút thần kinh ở vùng ống hậu môn, từ đó gây nên tình trạng đau đớn dài cho bệnh nhân.
• Phương pháp Longa phẫu thuật khâu treo triệt mạch trĩ được đề xuất từ năm 1993, dựa trên nguyên lý kéo búi trĩ quay về lại vị trí bình thường và co nhỏ lại. Vết cắt và khâu hoàn toàn nằm ở vùng ít cảm giác của ống hậu môn, do đó bệnh nhân giảm cảm giác đau đáng kể sau khi phẫu thuật. Với phương pháp này, bệnh nhân có thể trở lại lối sống sinh hoạt bình thường nhanh hơn những phương pháp khác, đồng thời thời gian nằm viện cũng là ngắn nhất.

Lời kết

Bệnh trĩ hỗn hợp là căn bệnh thường gặp hiện nay và không quá nguy hiểm tới sức khỏe. Tuy rằng có thể điều trị được nhưng người bệnh cũng không nên chủ quan, cần phải duy trì cho mình một lối sống khoa học, ăn uống nhiều rau xanh và hạn chế việc ngồi quá lâu hoặc khuân vác vật nặng quá nhiều.

Xem thêm bài viết liên quan:

5 cách chữa bệnh trĩ bằng lá trầu không tại nhà hiệu quả