Mất kinh nguyệt là gì? Nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên

Mất kinh nguyệt (hay còn gọi là vô kinh) là tình trạng sinh lý ở chị em phụ nữ. Tùy vào nguyên nhân vô kinh mà người bệnh có những phương pháp điều trị khác nhau. Nếu không được chữa khỏi kịp thời, tình trạng mất kinh sẽ ảnh hưởng sức khỏe sinh sản của người phụ nữ.

1. Mất kinh là hiện tượng gì? Có nguy hiểm không?

Vô kinh là sự vắng mặt của một hoặc nhiều kỳ kinh nguyệt. Phụ nữ đã bỏ lỡ ít nhất ba kỳ kinh nguyệt liên tiếp bị xem là vô kinh, cũng như những cô gái chưa bắt đầu có kinh từ năm 15 tuổi. Có hai loại vô kinh:

• Vô kinh nguyên phát xuất hiện ở những cô gái ở độ tuổi từ 16 tuổi – đã đến thời kì dậy thì nhưng không có kinh.
• Vô kinh thứ phát là tình trạng người phụ nữ đã có chu kỳ kinh nguyệt bình thường, nhưng đột nhiên lại mất kinh. Thời gian được xác nhận là vô kinh thứ phát ở người có kinh nguyệt đều là 3 tháng, ở người có kinh nguyệt không đều là 6 tháng.

2. Nguyên nhân của vô kinh

Vô kinh có thể xảy ra vì nhiều lý do. Một số là bình thường trong suốt cuộc đời của một người phụ nữ, một số khác có thể là tác dụng phụ của thuốc hoặc là dấu hiệu của một vấn đề y tế.

2.1. Vô kinh tự nhiên

Trong quá trình bình thường của cuộc sống, bạn có thể bị vô kinh vì những lý do tự nhiên, chẳng hạn như: Thai kỳ, cho con bú, mãn kinh.

2.2. Do sử dụng thuốc tránh thai

Một số phụ nữ dùng thuốc tránh thai có thể không có kinh nguyệt. Ngay cả sau khi ngừng thuốc tránh thai, có thể mất một thời gian trước khi rụng trứng thường xuyên và kinh nguyệt trở lại. Thuốc tránh thai được tiêm hoặc cấy cũng có thể gây vô kinh, cũng như một số loại dụng cụ tử cung.

2.3. Thuốc

Một số loại thuốc có thể khiến chu kỳ kinh nguyệt ngừng lại, bao gồm một số loại: Thuốc chống loạn thần, hóa trị ung thư, thuốc chống trầm cảm, thuốc huyết áp, thuốc dị ứng.

2.4. Yếu tố lối sống

Đôi khi các yếu tố lối sống góp phần vào vô kinh, ví dụ:

Trọng lượng cơ thể thấp: Trọng lượng cơ thể quá thấp – khoảng 10 phần trăm dưới trọng lượng bình thường – làm gián đoạn nhiều chức năng nội tiết tố trong cơ thể bạn, có khả năng làm tạm dừng rụng trứng. Phụ nữ bị rối loạn ăn uống, chẳng hạn như chán ăn hoặc chứng cuồng ăn, thường ngừng có kinh nguyệt vì những thay đổi nội tiết tố bất thường này.

Tập thể dục quá sức: Phụ nữ tham gia vào các hoạt động đòi hỏi đào tạo nghiêm ngặt, chẳng hạn như múa ba lê, có thể thấy chu kỳ kinh nguyệt của họ bị gián đoạn.

Căng thẳng – Stress: Căng thẳng tinh thần có thể tạm thời thay đổi hoạt động của vùng dưới đồi – một khu vực trong não của bạn kiểm soát các hormone điều chỉnh chu kỳ kinh nguyệt. Kết quả rụng trứng và kinh nguyệt có thể dừng lại. Chu kỳ kinh đều đặn thường tiếp tục sau khi căng thẳng của bạn giảm.

Xem thêm: 8 Cách giảm đau bụng kinh ngay lập tức tại nhà hiệu quả

2.5. Mất cân bằng hóc môn

Nhiều loại vấn đề y tế có thể gây mất cân bằng nội tiết tố, bao gồm:

Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS): PCOS gây ra mức độ hormone tương đối cao và ổn định, thay vì mức độ dao động được thấy trong chu kỳ kinh nguyệt bình thường.

Tuyến giáp bị trục trặc: Một tuyến giáp hoạt động quá mức (cường giáp) hoặc tuyến giáp hoạt động kém (suy giáp) có thể gây ra bất thường kinh nguyệt, bao gồm cả vô kinh.

Khối u tuyến yên: Một khối u không ung thư (lành tính) trong tuyến yên của bạn có thể can thiệp vào sự điều hòa nội tiết tố của kinh nguyệt.

Mãn kinh sớm: Thời kỳ mãn kinh thường bắt đầu vào khoảng 50 tuổi. Nhưng, đối với một số phụ nữ, nguồn cung trứng của buồng trứng giảm dần trước 40 tuổi và ngừng kinh.

2.6. Vấn đề cấu trúc

Các vấn đề với các cơ quan tình dục cũng có thể gây vô kinh. Những ví dụ bao gồm:

• Sẹo tử cung: Hội chứng Asherman, một tình trạng mô sẹo tích tụ trong niêm mạc tử cung, đôi khi có thể xảy ra sau khi nạo, mổ lấy thai hoặc điều trị u xơ tử cung. Sẹo tử cung ngăn ngừa sự tích tụ và bong ra bình thường của niêm mạc tử cung.
• Thiếu cơ quan sinh sản: Đôi khi các vấn đề phát sinh trong quá trình phát triển của thai nhi dẫn đến một cô gái được sinh ra mà không có một phần chính của hệ thống sinh sản, chẳng hạn như tử cung, cổ tử cung hoặc âm đạo. Bởi vì hệ thống sinh sản không phát triển bình thường, có thể dẫn đến không có chu kỳ kinh nguyệt.
• Cấu trúc bất thường của âm đạo: Một sự tắc nghẽn của âm đạo có thể ngăn chặn chảy máu kinh có thể nhìn thấy. Một màng hoặc tường có thể có trong âm đạo ngăn chặn dòng máu chảy ra từ tử cung và cổ tử cung.

3. Dấu hiệu và triệu chứng của mất kinh nguyệt

Dấu hiệu chính của vô kinh là không có kinh nguyệt. Tùy thuộc vào nguyên nhân gây vô kinh, bạn có thể gặp các dấu hiệu hoặc triệu chứng khác cùng với việc không có kinh nguyệt, chẳng hạn như: Tiết dịch núm vú, rụng tóc, đau đầu, thay đổi cảm xúc, tóc rụng, đau vùng xương chậu, nổi mụn.

4. Biến chứng của vô kinh

Các biến chứng của vô kinh có thể bao gồm:

• Vô sinh: Nếu bạn không rụng trứng và có kinh nguyệt, bạn không thể mang thai.
• Loãng xương: Nếu vô kinh của bạn là do nồng độ estrogen thấp, bạn cũng có thể có nguy cơ bị loãng xương.

Mất kinh nguyệt là tình trạng hết sức nghiêm trọng nếu cứ kéo dài mà không được điều trị. Điều này ảnh hưởng xấu đến sức khỏe sinh sản và tương lai của chị em phụ nữ, thậm chí mất kinh nguyệt có thể dẫn đến vô sinh. Vì vậy khi thấy các triệu chứng bất thường của chu kỳ kinh nguyệt chị em cần phải đến các cơ sở khám phụ khoa uy tín để được các bác sĩ chuyên khoa thăm khám và tư vấn để có hướng điều trị kịp thời.

Xem thêm: Ra khí hư lẫn máu có thực sự nguy hiểm không?

5. Các phương pháp chẩn đoán tình trạng mất kinh nguyệt

Ngày nay với sự phát triển hiện đại của nền y khoa, các tình trạng bệnh liên quan đến phụ khoa ở nữ giới không còn là vấn đề khó giải quyết. Vậy cách chẩn đoán về tình trạng mất kinh nguyệt ở nữ giới được tiến hành như thế nào. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho các bạn về những thắc. Mắc của các bạn về tình trạng mất kinh nguyệt. Trước tiên khi các bạn thấy mình đã từ rất lâu không đến chu kỳ kinh nguyệt mặc dù trước đó chu kỳ kinh nguyệt vẫn diễn ra đều đặn và bình thường, thì các bạn nên đến ngay cơ sở thăm khám về các bệnh phụ khoa gần nhất. Nhưng các bạn cũng đừng quá lo lắng khi phát hiện mình có dấu hiệu mất kinh vì các bác sĩ sẽ can thiệp giúp bạn.

Trước tiên các bác sĩ sẽ loại trừ khả năng mang thai của các bạn bằng phương pháp xét nghiệm nước tiểu hoặc có thể sử dụng phương pháp beta hCG huyết thanh trên cơ sở thăm khám lâm sàng có khả năng bạn bị mất kinh do bị căng thẳng trong một thời gian dài, thay đổi cân nặng một cách đột ngột với số cân nặng lớn. Cũng có thể do thay đổi môi trường sống, chế độ dinh dưỡng, bạn đang mắc tình trạng mất kinh cũng có thể do sử dụng các loại thuốc liều mạnh như thuốc tránh thai, thuốc an thần hoặc một số loại thuốc liều mạnh khác. Không những thế nếu bạn có tiền sử nạo phá thai, hoặc các bệnh liên quan đến cổ tử cung, hoặc các bệnh viêm nhiễm phụ khoa khác. Tất cả các nguyên nhân trên sẽ được các bác sĩ phân tích và thăm khám để có thể đưa ra những quyết định đúng đắn nhất về tình trạng của bạn.

Các bác sĩ có thể tiến hành một số chẩn đoán, xét nghiệm nồng độ polatin trong máu nếu như nồng độ này trong máu đạt mức quá cao có thể nguyên nhân dẫn đến mất kinh nguyệt là do suy giáp. Vẫn chưa khẳng định chắc chắn khi xét nghiệm nồng độ polatin các bác sĩ cần chụp thêm MRI hố yên để tìm các u liên quan tuyến yên. Test nồng độ FSH với chỉ số nhận được quá cao có thể bạn đang mắc bệnh liên quan đến buồng trứng như suy buồng trứng hay các khác liên quan. Cũng có thể các bác sĩ sẽ đưa bạn đi test TSH máu, định lượng testosterone và DHED-S nếu các bác sĩ có nghi ngờ cường androgen trên cơ thể các bạn. 

Cũng có thể các bác sĩ sẽ khai thác một số thông tin từ phía các bạn để cố những chẩn đoán tốt nhất. Ví dụ như các bạn đã dậy thì hoàn toàn chưa, dựa theo tiền sử của các thành viên trong gia đình có. Mắc các triệu chứng như dậy thì muộn hoặc tiền mãn kinh sớm hay không. Trong thời gian trước đây các bạn có mắc căn bệnh nan y hay các căn bệnh liên quan đến phụ khoa hay không, hay có sử dụng các loại thuốc ngưng kinh hay không. Dựa vào các kết quả nhận được từ phía bệnh nhân các bác sĩ sẽ đưa ra chẩn đoán phù hợp nhất. Không chỉ có những phương pháp thế các bác sĩ cồn có thể đưa các bạn đi làm những xét nghiệm sau như siêu âm để phát hiện ra có chướng ngại vật gì làm tắc nghẽn đường kinh nguyệt hay không định lượng các chất trong cơ thể có bị rối loạn hay không, xét nghiệm các hCG,FSH,…

6. Cách điều trị tình trạng mất kinh nguyệt

Có rất nhiều cách có thể điều trị tình trạng mất kinh nguyệt điển hình hơn cả là các biện pháp mà bản thân các bạn có thể tự thực hiện được theo như các hướng dẫn của bác sĩ. Như thay đổi chế độ ăn uống, cân bằng cân nặng một cách hợp lý, tránh căng thẳng mệt mỏi và mọi áp lực cho bản thân. Các bạn nên sắp xếp cho mình một thời khóa biểu học tập làm việc một cách hợp lí, có chế độ luyện tập thể thao thường xuyên. Có thể với các tình trạng vô kinh do buồng trứng hoặc một số bệnh nan y khác các bác sĩ có thể cho bạn sử dụng thuốc hoặc đưa các  bạn những liệu trình thích hợp với các khả năng điều trị tác nhân gây mất kinh. 

Các bác sĩ có thể can thiệp bằng cách phẫu thuật nhẹ, làm tiểu phẫu khi bệnh nhân có dấu hiệu mất kinh ví dụ các cuộc tiểu phẫu cắt bỏ một số mô thần kinh ở tử cung loại bỏ các phần tử hư hại làm nguyên nhân dẫn đến tình trạng mất kinh nguyệt ở nữ giới. Trong khi đó các chị em cũng nên thăm khám định kỳ thường xuyên tình trạng phụ khoa của mình để có thể phát hiện và đến các cư sở y tế để các bác sĩ có những phương pháp thích hợp để can thiệp sớm giúp tình trạng mất kinh được khắc phục.

Xem thêm bài viết có nội dung liên quan:

Hội chứng tiền kinh nguyệt là gì? Nguyên nhân và triệu chứng thường gặp

8 cách làm kinh nguyệt đến sớm an toàn và hiệu quả